Rotterdam is nog niet dé fietsstad van Nederland

Maar daar komt snel verandering in, als het aan wethouder voor mobiliteit Judith Bokhove en fietscoördinator Bart Christiaens ligt. De afgelopen drie jaar groeide het fietsgebruik al met 10 procent. Dat betekent dat bijvoorbeeld op de Erasmusbrug dagelijks fietsen een kleine 15.000 mensen fietsen, benadrukt Bokhove. “We staan aan de vooravond van grote mobiliteitskeuzes voor een veilige, fijne en leefbare stad.” Grootste troef in de aanpak is het bundelen van de sociale kracht van de bruisende havenstad.

De Rotterdamse fietskoers is onderdeel van het mobiliteitsbeleid dat is gericht op groei van het aandeel schoner vervoer (dus ook lopen, elektrische brom-/snorfiets, deelmobiliteit en ov). Om te zorgen dat het niet bij mooie woorden blijft, is gestart met ‘omgekeerd ontwerpen’. “Waar we voorheen bij inrichtingsplannen eerst de ruimte voor de auto inkleurden, staan nu de voetganger en fietser bij ieder plan op één. Dat betekent dat we van het begin af aan andere keuzes maken en het langzame verkeer prioriteit krijgt. We willen echt de rode loper voor fietsers en voetgangers uitrollen”, licht Bokhove toe. Dat vertaalt zich in meer en bredere fietspaden, snelfietsroutes naar omliggende plaatsen en een snel groeiend aantal stallingen. Op hoofdfietsroutes krijgen fietsers letterlijk prioriteit bij slimme verkeerslichten; ze krijgen sneller én langer groen licht.

“We willen de rode loper voor de fiets uitrollen”

De Rotterdamse Fietskoers 2025  is erop gericht om het nog aantrekkelijker te maken om door de stad te fietsen en ruim baan te geven aan schoon en gezond vervoer. “Het fijnste vervoermiddel is toch de fiets. Fietsen zorgt voor schone lucht en beweging, terwijl het ruimtebeslag beperkt blijft en je in de stad snel op je bestemming bent.” Wethouder Bokhove rijdt zelf dagelijks op een Swapfiets (“je weet wel zo’n leasefiets met een blauwe band”) naar haar werk en afspraken. “Als ik als wethouder fietsen promoot, wil ik natuurlijk het goede voorbeeld geven. Maar even bewegen tussen twee afspraken door is ook veel fijner en vaak sneller dan met de auto. Meestal kom ik lekker fris en wat verwaaid aan. Ik word dan niet altijd meteen herkend, want mensen verwachten dat de wethouder met de auto komt. Maar ik heb zo wel gelijk een goede binnenkomer.”

Meer Rotterdammers ‘op díe fiets’

De grootste uitdaging is volgens Christiaens om meer Rotterdammers tot fietsen te verleiden. Vanuit de gedachte dat dit samen beter lukt en je zo meer mensen kunt motiveren, is een brede fietsalliantie gevormd. Christiaens: “We werken samen met allerlei andere organisaties aan gedragsverandering, zoals het Erasmus MC, Stadion de Kuip, Rotterdam Ahoy, deelfietsaanbieder Donkey Republic, de BMX-school en de Fietsersbond. Met een stevige communicatiecampagne willen we gezamenlijk de populariteit van de fiets vergroten. Daarvoor is een nieuwe merknaam gelanceerd, ‘Op-díe-fiets’, waarop iedere organisatie creatief kan variëren zoals ‘Naar Feyenoord op díe fiets’ of ‘Naar school op díe fiets’. Ook zijn er zadelhoesjes met de opdruk ‘Geen natte billen op díe fiets’ en lampjes met het motto ‘Lichten aan op díe fiets’.” Door allemaal dezelfde boodschap te communiceren naar de eigen doelgroepen, wordt die krachtig en krijgt de fietsalliantie meer Rotterdammers ‘op díe fiets’. Bokhove verwacht dat het landelijke netwerk van fietsambassadeurs zo ook de krachten kan bundelen.

Voor het verleidingsoffensief in Rotterdam worden bij voorkeur ‘ambassadeurs’ gezocht in de directe omgeving van doelgroepen. Bokhove: “In Noord wordt veel meer gefietst dan in Zuid, terwijl daar ook mooie lange fietsroutes zijn. Via het sociale netwerk in Zuid breiden we nu de fietslessen uit. Er is ook een Fietsenbank, waar mensen voor weinig of niets een fiets kunnen krijgen. Zo vergroten we de actieradius van mensen en krijgen we hen in beweging. We proberen echt de sociale kracht in de directe omgeving te benutten.”

Voorbeeldfunctie Rotterdam

Het spreekt voor zich dat de gemeente Rotterdam zelf niet kan achterblijven. Daarom wordt ook binnen de eigen geledingen fietsen met nieuw élan gestimuleerd. De ambitie is dat alle medewerkers in 2025 duurzaam reizen. Dat mag ook met het ov, de elektrische auto, elektrische brom-/snorfiets of deelmobiliteit, maar vitaal reizen oftewel actieve mobiliteit (wandelen of fietsen) heeft de voorkeur. Alle regelingen en voorzieningen worden onder de loep genomen en de gemeente wil ook onderzoeken of de leasefiets financieel haalbaar is. “In het netwerk van fietsambassadeurs hopen we ervaringen van anderen te horen met de verschillende regelingen, bijvoorbeeld hoe de nieuwe leaseregeling uitpakt”, zegt Christiaens. “We willen medewerkers ook verleiden door verhalen van collega’s te delen. Dat werkt aanstekelijk.”

Als we fietsambassadeur zijn in Nederland en in onze eigen stad, wil je het zelf als werkgever goed hebben geregeld, vindt Bokhove. “Vorig jaar heb ik het gouden fietscertificaat van de Fietsersbond uitgereikt aan het Erasmus MC. Het Erasmus MC was de beste fietswerkgever volgens de standaard van de Fietsersbond. Wij haalden brons. Ik zou graag zien dat wij over twee jaar als werkgever zelf ook die gouden standaard halen.”

Meedoen

Doe de fietsscan en ontdek de potentiële groei van het aantal fietsforensen in uw organisatie of vraag een communicatie toolkit aan om de zichtbaarheid van de voorzieningen en regelingen te vergroten.